زمان تعویض روغن موتور را چگونه تشخیص دهیم؟

 ویژگی های روغن موتور:
شاید به دفعات شنیده و یا خوانده باشید كه روغن موتور را در 5000 ، 10000 كیلومتر و یا بیشتر ، باید تعویض نمود . دلیل ذكر این اعداد برای كاركرد روغن چیست و چرا برای روغن های مختلف متفاوت است . مجموعه مطالبی كه در خصوص روغن موتور ارایه خواهد شد ، اطلاعات مناسبی را در خصوص موارد تاثیر گذار در تعویض روغن در اختیار خوانندگان محترم قرار خواهد داد .


چرا روغن موتور باید تعویض شود ؟
روغن از زمان شروع بكار موتور در معرض اكسیده شدن و تجزیه حرارتی قرار گرفته و روغن پایه آن آلوده شده و از كیفیت آن كاسته می شود وهمچنین مواد افزودنی استاندارد آن نظیر مواد افزودنی پاك كننده نیز، مصرف می شوند . در این حالت خاصیت روانكاری ، پاك كننده و جذب ذرات معلق و ناخالصی ها ، كاهش می یابد .


آیا سیاه شدن روغن موتور نشاندهنده زمان مناسب تعویض روغن است ؟
این تصور كه سیاه شدن روغن نشانه خراب شدن وعدم كیفیت آن می باشد ، صحیح نمی باشد . اگر در دستگاه یا موتور خودرو روغن پس از مدتی تغییر رنگ ندهند و اصطلاحا" سیاه نشود ، می باید در اسرع وقت آن را تعویض نمود زیرا ، سیاه شدن شدن روغن به علت خاصیت پاك كنندگی دوده ناشی از احتراق و جذب ذرات معلق و ناخالصی روغن موتور می باشد . در غیر این صورت ، ذرات ناخالصی و دوده بر روی قطعات متحرك موتور رسوب كرده و ‌باعث جلوگیری از انتقال حرارت ، ساییدگی زودرس قطعات ، روغن سوزی ، كاهش راندمان و توان موتور می شود .


عوامل موثر در مدت زمان كاركرد و تعویض روغن موتور :


1.شرایط كاری موتور مانند : رانندگی با سرعت بالا، رانندگی با بار بیش از حد استاندارد در جاده هایی با شیب زیاد ، در جا كاركردن زیا موتور در ترافیك های سنگین ، رانندگی با سرعت بالا در هوای سرد قبل از گرم شدن روغن موتور ، خاموش روشن نمودن موتور به دفعات زیاد در هوای سرد و رانندگی در جاده های خاكی و گرد و غبار به مدت طولانی
2.كیفیت احتراق موتور ( تنظیم به موقع موتور و رفع ایرادات برقی و سوخت رسانی )
3.كیفیت روغن موتور و سوخت مصرفی
4.كیفیت فیلتر های هوا و روغن و تعویض به موقع آنها

نوع و كیفیت سوخت مصرفی چه تاثیری در تعویض روغن دارد ؟
سربی كه برای بهسوزی به بنزین اضافه می شد ، پس از ورود به روغن موتور باعث اكسیده شدن سریعتر روغن و افت كیفیت روغن می گردید كه خوشبختانه در حال حاضر حذف شده است . بنزین با اكتان پایین به دلیل ایجاد احتراق ناقص و اضافه نمودن دوده به روغن می شود كه این موضوع نیز با كاهش خاصیت روانكاری روغن می شود . استفاده از بنزین های سوپر متناسب با تكنولوژی موتور ، این مشكل را تا حدودی بر طرف می كند .


آیا نوع روغن در مدت زمان تعویض آن ، موثر می باشد؟
با پیشرفت تكنولوژی ساخت موتورها ، شرایط كاركرد موتور از لحاظ افزایش دور ، نسبت تراكم بالا ، دمای احتراق بیشتر ، فشار زیادتر به یاتاقانهای ثابت و متحرك بیشتر شده است . لذا در این راستا سازندگان روغن موتور را براین داشته است تا روغن هایی مستناسب با تكنولوژی موتور ها یا زمان تعویض بیشتر تولید نمایند . امروزه با توجه به استاندارد های زیست محیطی ، تبخیر و كاهش سطح روغن موتور محدود شده است و سرریز روغن به منظور تامین كسری روغن موتور كاهش یافته است .

از آنجا كه در بازار انواع روغن ها با درجات و كیفیتهای مختلف موجود می باشد ، پیشنهاد می شود با رجوع به دستور العمل كارخانه سازنده خودرو ، نسبت به استفاده از روغن توصیه شده و تعویض به موقع آن با توجه به نكات بیان شده ، اقدام نمایید .


انتخاب روغن مناسب ، تضمین كننده عمر طولانی و راندمان بالای موتور:
برای انتخاب یك روغن موتور خوب ، عوامل و پارامترهای مختلفی باید مدنظر قرار گیرد. یك روغن موتور مرغوب ،‌دارای گرانروی مناسب و ضریب اصطكاك بسیار پایین بوده و توانایی روانكاری بخش های مختلف و قطعات متحرك موتور را داراست . ضمنا" روغن موتور علاوه بر سازگاری با تركیبات پلیمری موجود ؛ باید دارای اثرات بازدارندگی خوبی در مقابل زنگ زدگی ،‌ خوردگی ،‌اكسیداسیون و سایش باشد .


وظایف روغن موتور به طور كلی شامل موارد زیر می باشد :

1.كاهش اصطكاك قطعات متحرك موتور
2. كاهش سایش قطعات موتور
3.خنك نمودن قطعات داخلی موتور
4.تمیز نگهداشتن قطعات داخل موتور از دوده و تركیبات حاصل از تجزیه روغن و رسوبات بین قطعات
5.آب بندی كامل بین سیلندر و پیستون
6.محافظت قطعات موتور در مقابل خوردگی
7.كاركرد بهینه قطعات متحرك موتور در دماهای مختلف

پایه گرانروی روغن :

ویسكوزیته یا گرانروی ، مقاوت سیال در مقابل جاری شدن است . از لحاظ گرانروی ، روغن به دو بخش تقسیم می شود .


الف : روغن های تك درجه ای Mono Grade
ب : روغن های چند درجه ای یا چهار فصل Multi Grade

امروزه استفاده از روغن های تك درجه ای مانند 30 یا 40 ، در موتورها توصیه نمی شود و روغن های چند درجهای (‌چهار فصل ) ،‌كاربرد بیشتری دارند . این روغن ها مطابق طبقه بندی SAE ( انجمن مهندسی خودرو ) ، به صورت زیر تعریف می شوند . 20W50 , 10 W 40 . عدد قبل از W نشاندهنده گرانروی روغن موتور در دمای پایین بوده و هرچه این عدد كمتر باشد ، قابلیت استفاده در دمای پایین تر را دارا است . عدد بعد از W ، نشاندهنده گرانروی در دمای بالا بوده و هرچه این عدد بزرگتر باشد ، روغن در دمای بالتر چسنده تر و سفت تر خواهد بود .

مهمترین و با اهمیت ترین خاصیت روغن ، حضور آن ازلحظه استارت تا خاموش شدن موتور به صورت بی وقفه است . به نحوی كه با تمامی قطعات متحرك و ثابت د رتماس باشد . لذا ویسكوزیته روغن بایستی به گونه ای انتخاب شود كه بهترین حالت روانكاری را در كمترین زمان ، ممكمم سازد . ضمن اینكه خودرو در حالت سرد به راحتی استارت خودروده و بدین ترتیب عمر باتری و استارت طولانی تر شود .


مشخصات روغن :
انستیتو نفتی آمریكا APIبرای طبقه بندی روغن ها بر چسب كیفیت و فناوری ساخت آنها كد بندی خاصی ابداع نموده است . حرف اول ، معرف نوع موتور محل مصرف ( حرف C برای خودروهای دیزلی و حرف S برای برای خودروهای بنزینی )‌و حرف دوم ، نشاندهنده سطح كیفیت روغن خواهد بود . به این مفهوم كه حرف A پایین ترین سطح كارایی را نشان می دهد و با بالا رفتن حروف سطح كارایی نیز افزایش خواهد یافت . مانند SG , SJ , SL , SM ,… سطوح كارایی بالاتر ، نشان از میزان افزودنی های بیشتر در روغن بوده و در تست ازمایشگاهی و عملكردی ، شرایط حادتری را تحمل می كنند . افزودنی های مختلف ، مقاومت روغن را برای شرایط سخت حراری و فشار زیاد موتور بهینه می كنند .

روغن های توصیه شده توسط شركت های سازنده خودرو دارای خواص لازم بوده و نبایستی افزودنی های متفرقه موجود در بازار را به آن اضافه نمود . زیرا موجب اختلال در عملكرد و خواصی كه از باتدا در روغن وجود دارد می شوند .


نكات مهم :

1.سیاه نشده روغن در حین كاركرد ، نشانه مرغوبیت آن نیست بلكه به این معناست كه روغن قابیت جذب ذرات اسیدی و ناخالصی را نداشته است .
2.از تركیب چند روغن با یكدیگر و مصرف همزمان آنهادرموتور خودداری نمایید .

معرفی و علائم شناسایی روغن های ایساكو :


معرفی روغن موتور SG 20 W 50
این روغن موتور ویژه مصرف در خودروهای پژوآردی ، روآ ، پیكان و كلیه خودروهای توصیه شده با این سطح كیفی میباشد .


علائم شناسایی :
1.دارای عبارات API SG/CD , SAE 20W50 , SG 015 بر روی برچسب ظرف بر روی برچسب ظرف
2.حك لوگوی فارسی ایساكو بر روی ظرف 4 لیتری و لوگوی لاتین ایساكو بر روی در ظرف
3.بر چسب با رنگ پس زمینه آبی روشن به همراه در آبی
4.دارای سریال ردیابی محصول
5. دارای ظرف و در پلمپ شده
6.بسته بندی شده در ظرف های 1 و 4 لیتری



معرفی روغن موتور SJ 20 W 50
این روغن موتور ویژه مصرف در خودروهای پژو 405 ، پارس و سمند و كلیه خودروهای توصیه شده با این سطح كیفی میباشد .


علائم شناسایی :
1.دارای عبارات API SJ/CF-4 , SAE 20 W 50 , SJ020 بر روی برچسب ظرف
2.درج لوگوی فارسی ایساكو بر روی برچسب ظرف
3.حك لوگوی فارسی ایساكو بر روی ظرف 4 لیتری و لوگوی لاتین ایساكو بر روی در ظرف
4.بر چسب با رنگ پس زمینه ابی روشن به همراه در خاكستری
5.دارای سریال ردیابی محصول
6.دارای ظرف و در پلمپ شده
7.بسته بندی شده در ظرف های 1 و 4 لیتری